niedziela, 17 marca 2019

W 20 wesel dookoła Słowiańczyzny: cz. 4 (ślub po rusińsku)

Witam. No dobra... i tym razem jest niespodzianka... przyznam szczerze, że chciałabym, by to był zwyczaj, choć Rusini nie zawsze "wpisują" mi się w temat artykułu... niemniej, mam nadzieję, że będzie się podobać :)


******



Ślub po rusińsku


Tekst otrzymałam od przemiłej koleżanki Lei, Rusinki z Runiny we wschodniej Słowacji. 



Dzień ślubu zaczynał się tak, że drużki pomagały młodej ubrać się w suknię. W tym czasie młody u siebie w domu też się przebierał a w jego chacie gromadziła się rodzina i stare baby ze wsi. Jeśli młody miał siostrę (albo siostrzenicę), wiła mu ona wianek z barwinka z cerkwi, który wkładała mu na głowę. Najstarsza kobieta we wsi odmawia młodego za jego grzechy wobec ojca i matki, kiedy one klęczy przed nimi. Jaeśli mu wybaczają, wszyscy idą do młodej. Dziewczyna w sukni ślubnej też przeprasza rodziców. Kiedy młody przychodzi przed jej chatę, drzwi otwiera mu starosta, który ślub prowadzi. Ten pyta młodego, czemu przyszedł. Młody mówi, że idzie po dziewczynę. Starosta dwa razy otwiera mu drzwi i wskazuje mu drużkę i pyta, czy to jest jego dziewczyna. Młody mówi, że nie. Za trzecim razem starosta pokaże mu dziewczynę, ale powie, że nie puści jej ot tak. Młody daje za dziewczynę pieniądze. Dziś robi się tak, że obydwoje proszą u dziewczyny w domu. Po proszeniu idą do cerkwi gdzie jest służba. Kiedyś ludzie jechali do cerkwi jednym autobusem a drudzy ludzie zatarasowali drogę i puścili młodych dopiero, kiedy dostali butelkę z alkoholem. Po ślubnej służbie idą do sali, gdzie ludzie się goszczą. Przed wstępem do sali rozbijają talerz, który młody i młoda muszą pozamiatać. Kiefy zamiotą rozbity talerz, drużbowie i drużki rozkopują go na wszystkie strony. Po tym, jest gościna i zabawa. Przed północą, zaczynają się oczepiny (albo równo o północy). Młoda przebiera się w kostium. Przy oczepinach dziewczyna siedzi na środku sali, na krześle, gdzie prowadzą ją kobiety, które będą ją oczepiać. Dziewczyna ma na głowie welon. Baby sadzają ją na krzesło, tańczą dookoła niej i śpiewają. Potem zdejmują jrj welona a na głowę zakładają chustkę, która jest znakiem tego, że już jest żoną. Potem przychodzi młody i tańczą razem. Po tańcu z młodym, tańczą z młodą wszyscy, którzy są na ślubie potem śpiewa się "redowy". Muzycy śpiwają, kto tańczy z dziewczyną. Po tym, jak goście tańczą z dziewczyną, można jej zabrać na przykład fartuszek, czy czy buty, które ma po skończeniu redowego tańca. Dziewczyna  daje nagrodę temu, kto jej je przyniesie/odda. Po redowym świętuje się do rana.


******


Wersja rusińska:



Deň svaďby začinav tak, že družičky pomyhali moloduj vboloči sja do šat. Doty sja molodyj u sebe doma tyž vboľikav a v joho chyži sja stritla rodina i stary baby z valala. Keď mav molodyj sestru (abo sesternicu) vna mu uvila vinok z barvinka od cerkvi, kotryj mu dala na holov. Najstarša žena vo valaľi odprošuje molodoho za joho hrichy od ňaňka i materi, poky vun kľačiť pered nyma. Jak mu daduť odpušteňa, všytky jduť do molodoji. Nevista vo svadobnych šatoch tyž odprošuje rodiču. Keď prijde molodyj pered jiji chyžu, dveri mu vtvoriť starosta, kotryj svaďbu uvadžať. Ten sja prosiť molodoho, čomu prišli. Molodyj vydpoviduje, že jde po nevistu. Starosta mu dvaraz vtvoriť dveri a vkazuje mu družičky a prosiť sja, či je to joho nevista. Molodyj vydpoviduje, že ňe. Na treťyj raz mu starosta vkaže nevistu, ale povis mu, že ju nepustiť lem tak. Molodyj vybere piňazi a ty daje za nevistu. V dnešňuj dobi sja to robiť tak, že bidvoj sja odprosuvuť v nevisty doma. Po odprošovaňu sja jde do cerkvi, de je služba. Koly´s šli ľude do cerkvi na jednum autobusi a druhy ľude zatarasili puť, a svadobčanu pustili lem keď jim dali fľašku s alkoholom. Po svadobnuj službi sja šlo do saly, de sja ľude hosťjať. Pered vstupom do saly sja rozobje taňer, kotryj musjať molodyj i moloda zamitati. Jak zamitavuť rozbetyj taňer, družbove i družičky ho rozkopľuvuť na všytky strany. Po tum jde hostina i zabava. Pered puvnočou sja začinať čepeňa. (Dachto robiť i presni na puvnoč.) Moloda sa pereboloče do kroja. Pri čepčeňu sidiť nevista v seredini saly na stolci, de ju priveli ženy, šo ju buduť čipeti. Nevista maje na holovi partu. Baby ju posaďať na stulec a tancuvuť navkolo neji i spivavuť. Pak juj zložať partu a na holovu juj daduť chustku, kotra je znakom toho, že je vže voddatou ženou. Pak prijde molodyj a spolu tancuvuť. Po taňci s molodym tancuvuť s nevistou všytky šo suť na svaďbi, popri tum sja spivať redovyj. Muzikante spivavuť, chto s nevistou taňcuje. Popri tum jak taňcuvuť hostja s nevistou, juj možuť vzjati napriklad fartušok či bokanču, a ty sja po skončeňu rjadovoho dražať. Nevista pak daje odmenu tomu, chto juj jiji veci prinese/verne. Po redovum sja oslavľuje do rana.


******


To koniec. Ale chyba kaźdy wie, że nie całkiem :D Mam nadzieję, że mój plan wypali.


Miłego!

D.C.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Trzy filmy, jakie pomogą zrozumieć sytuację w Białorusi.

 Chyba powinnam jeszcze o tym wspomnieć. Po to, żeby udowodnić, że ta sytuacja nie zaczęła się dwa lata temu a wiele lat wcześniej. Szukałam...